4/03/2010

"Bluszcz" z 1866 na Wielkanoc

"Odwiecznym u nas zwyczajem urządzano na święta wielkanocne tak zwane "Święcone". Jest to uczta przygotowana poprzednio staraniem kilkotygodniowem gospodyń, a złożona z ciast i mięsiw zimnych, aby w dzień tak wielkiego, a wspólnego wszystkim święta, służba przygotowaniem jej trudzic się nie potrzebowała. [...] Na dużym stole pośrodku święconego stac powinien, podług odwiecznego zwyczaju, mały baranek upieczony i stosownie przybrany, dziś jednak zwyczaj ten zupełnie upadł, a zamiast baranka naturalnego, stawia się baranek cukrowy, który to bardzo łatwo samej sporządzic. [...] Obok baranka ustawiają się mięsiwa, szynki, pieczenie, kiełbasy i głowizna. Z dwóch stron stołu dwa koszyczki z jajami i serki polskie suszone, nie odłączne od tradycji Święconego. Po czterech rogach stołu, cztery wysmukłe, pięknie ulukrowane baby, między niemi przekładane placki, kołacze (placki z serem), różne, przeróżne mazurki; pięknie także wygląda piramidalny tort, baumkuchem zwany, naśladujący brzezinę, który się piecze na rożnie."

-takich rad udziela Lucyna Ćwierczakiewiczowa w "Bluszczu" z marca 1866, w całkiem rozbudowanym dodatku kulinarnym gdzieś pomiędzy wystawą owadów w Paryżu a prezentacją ubrań podróżnych. Ćwierczakiewiczowa, Maciej Nowak ówczesnej Warszawy, ekstrawagancka autorka popularnych ksiażek kulinarnych i poradników dla młodych gospodyń domowych wspomina tez o "Przekładańcu", zwanym te z "Pachowańcem", który robiło się z ciasta na babę i różnych warstwa pomiędzy jego cienkimi warstwami: z rodzynek, masy migdałowej, konfitury z malin, itp.

Jako, że autorka nie podała dokładnego przepisu, zaimprowizowałam własny. I mogę go polecic z ręką na sercu - ciasto wyszło naprawdę niezłe;)

Przekładaniec wielkanocny
7 zółtek
1/2 szklanki cukru
2 szklanki mąki
1/2 szklanki maślanki
1 kostka masła
- utrzec
nakładac cienkimi wartswami na blachę, a pomiędzy nimi ulubion masy
ja zrobiłam masę makową z orzechami i aromatem migdałowym
oraz masę z domowego dżemu pomarańczowo-dyniowego z dodatkiem kandyzowanej skórki pomarańczowej

3 comments:

asieja said...

pięknych świąt!

Dziwnograj said...

Takie tradycje są ciekawe ;) Uwielbiam o tym czytać, chociaż boli mnie ,że obecna kuchnia polska nie ma nic wspólnego z tą prawdziwą - XVII/XVIII wieczną, chcoiaż słyszałam kiedyś wypowiedź Makłowicza, że ówczesne dania byłyby dla współczesnego człowieka niezjadliwe.
Piękny przekładaniec ;) To ten typ ciast, które na prawdę uwielbiam.
Pozdrawiam i Wesołych Świąt!

Anonymous said...

hmm do świąt jeszcze hohoo, a ja już wiem, co upiekę;)
pzdr:*